A interpretação do direito, as pretensas leis interpretativas, a lei complementar 118/2005 e a solução adotada pelos tribunais superiores

AutorHenrique Cavalheiro Ricci
CargoGraduado em Direito pela Universidade Estadual de Maringá (UEM)
Páginas263-280
263
ΕΣΤΥ∆ΟΣ Ε ΧΟΜΕΝΤℑΡΙΟΣ
Α ΙΝΤΕΡΠΡΕΤΑ∩℘Ο ∆Ο ∆ΙΡΕΙΤΟ,
ΑΣ ΠΡΕΤΕΝΣΑΣ ΛΕΙΣ ΙΝΤΕΡΠΡΕΤΑΤΙςΑΣ,
Α ΛΕΙ ΧΟΜΠΛΕΜΕΝΤΑΡ 118/2005
Ε Α ΣΟΛΥ∩℘Ο Α∆ΟΤΑ∆Α
ΠΕΛΟΣ ΤΡΙΒΥΝΑΙΣ ΣΥΠΕΡΙΟΡΕΣ
ΗΕΝΡΙΘΥΕ ΧΑςΑΛΗΕΙΡΟ ΡΙΧΧΙ
Γραδυαδο εµ ∆ιρειτο πελα Υνιϖερσιδαδε Εσταδυαλ δε Μαρινγ〈 (ΥΕΜ).
Εσπεχιαλιστα εµ ∆ιρειτο Εµπρεσαριαλ χοµ νφασε
εµ ∆ιρειτο Τριβυτ〈ριο πελα Ποντιφχια Υνιϖερσιδαδε Χατ⌠λιχα δο Παραν〈 (ΠΥΧ/ΠΡ).
Μεστρανδο εµ ∆ιρειτο Εχονµιχο ε Σοχιοαµβιενταλ πελα Ποντιφχια Υνιϖερσιδαδε Χατ⌠λιχα δο Παραν〈 (ΠΥΧ/ΠΡ).
Προφεσσορ δε ∆ιρειτο Τριβυτ〈ριο ε δε ∆ιρειτο Φαλιµενταρ να ΠΥΧ/ΠΡ, Χαµπυσ Μαρινγ〈.
Αδϖογαδο νο Παραν〈.
1. Ιντροδυο
Νο η〈 ϖιδα ηυµανα χονσχιεντε σεµ
ιντερπρεταο. Φαζεµοσ ισσο α τοδο ινσταντε,
σεµ θυε, εµ µυιτασ ϖεζεσ, τενηαµοσ σεθυερ
α χονσχινχια δε θυε εσταµοσ α ιντερπρεταρ.
Ιντερπρεταµοσ σιονοµιασ, παλαϖρασ, γεστοσ, α
εντοναο δα ϖοζ αληεια, ασσιµ χοµο ο χλιµα,
σονσ προδυζιδοσ νο τρνσιτο...
Εν µ, ναδα χα ιµυνε αο χριϖο ιντερ−
πρετατιϖο δο συϕειτο χογνοσχεντε, ιντερπρετα−
µοσ ατ ο ατο δε ιντερπρεταρ! Χοµ ο ∆ιρειτο
νο  διφερεντε, δα α ιµπορτνχια δα ηερµε−
νυτιχα ϕυρδιχα.
1. Ιντροδυο. 2. Α ιντερπρεταο δο ∆ιρειτο ε ο χονστρυχτιϖισµο λ⌠γιχο−σεµντιχο.
3. Ασ χηαµαδασ λεισ ιντερπρετατιϖασ εµ µατρια τριβυτ〈ρια: 3.1 Χονσιδερα⌡εσ
γεραισ; 3.2 Α ιντερπρεταο δο ∆ιρειτο ε α (ιµ)ποσσιβιλιδαδε δε σε τερ λει ιντερ−
πρετατιϖα. Λεισ θυε, εµ ϖερδαδε, τµ πρετενσο ιντερπρετατιϖα; 3.3 Ο χοντεδο
νορµατιϖο δασ πρετενσασ λεισ ιντερπρετατιϖασ ε ο διλεµα: ου α λει ιντερπρετατιϖα
ινοϖα ου  ιν⌠χυα; 3.4 Α φυνο λεγισλατιϖα ε α ϖονταδε δο λεγισλαδορ. 4. Α Λει
Χοµπλεµενταρ 118/2005, σευ πρετενσο χαρ〈τερ ιντερπρετατιϖο ε α σολυο αδοταδα
πελο ΣΤϑ ε πελο ΣΤΦ. 5. Χονχλυσ⌡εσ. Ρεφερνχιασ βιβλιογρ〈 χασ.
Νο εστυδο δο ∆ιρειτο Τριβυτ〈ριο, εµ
εσπεχιαλ δο Χ⌠διγο Τριβυτ〈ριο Ναχιοναλ, ο
ιντρπρετε (χοµο νο ποδερια δειξαρ δε σερ!)
σε δεπαρα χοµ αθυιλο θυε ο χ⌠διγο χηαµα δε
λει ιντερπρετατιϖα.
Ο θυε σεριαµ, εντο, ασ λεισ ιντερπρετατι−
ϖασ? Σερια ποσσϖελ α λει σε αυτοιντερπρεταρ?
Φαζενδο ισσο, τοδοσ οσ προβλεµασ δο εξεγετα
εσταριαµ ρεσολϖιδοσ? Α λει ιντερπρετατιϖα εσταρια
λιϖρε δε ιντερπρεταο, ου πρεσχινδιρια δε νοϖα
λει ιντερπρετατιϖα παρα διζερ ο θυε ελα θυισ
διζερ? ∆ε φατο, ο τεµα ιντερπρεταο, ε, εµ
παρτιχυλαρ, α ιντερπρεταο δο ∆ιρειτο,  αλγο
θυε συσχιτα ινµερασ δϖιδασ ε δισχυσσ⌡εσ.
ΧΟΜΕΝΤΡΙΟΣ
ΕΣΤΥ∆ΟΣ
&
RDT_118_COM AS FONTES_FINAL.indd 263RDT_118_COM AS FONTES_FINAL.indd 263 14/06/2013 19:55:1214/06/2013 19:55:12
ΡΕςΙΣΤΑ ∆Ε ∆ΙΡΕΙΤΟ ΤΡΙΒΥΤℑΡΙΟ−118
264
ςαλενδο−σε δα ποσσιβιλιδαδε δε χριαρ
λεισ ιντερπρετατιϖασ, φοι εδιταδα α Λει
Χοµπλεµενταρ 118/2005 θυε, δεντρε ουτρασ
χοισασ, ιντερπρετανδο ο αρτ. 168 δο Χ⌠διγο
Τριβυτ〈ριο Ναχιοναλ, δισσε σερ χινχο ανοσ ο
πραζο δε πρεσχριο δα δεµανδα δε ρεπετιο
δε ινδβιτο τριβυτ〈ριο δοσ τριβυτοσ συϕειτοσ αο
λαναµεντο πορ ηοµολογαο.
Πορµ, ◊ ποχα, εσταϖα χονσολιδαδα α
ϕυρισπρυδνχια δο Συπεριορ Τριβυναλ δε ϑυσ−
τια νο σεντιδο δε σερ δε 10 ανοσ ο πραζο δε
πρεσχριο δοσ τριβυτοσ συϕειτοσ αο παγαµεντο
αντεχιπαδο (ερα α χηαµαδα τεσε δοσ χινχο
µαισ χινχο).
Εµ χοµπλεµεντο ◊σ ινδαγα⌡εσ αχιµα,
θυεστιονα−σε: ποδε α Λει Χοµπλεµενταρ
118/2005 σερ χονσιδεραδα ιντερπρετατιϖα?
ςιολου ελα πρεχειτο χονστιτυχιοναλ? Θυαλ α
σολυο αδοταδα πελοσ τριβυναισ συπεριορεσ?
Εσσασ σο αλγυµασ δασ θυεστ⌡εσ θυε ο
πρεσεντε τεξτο πρετενδε αταχαρ.
2. Α ιντερπρεταο δο ∆ιρειτο
ε ο χονστρυχτιϖισµο λ⌠γιχο−σεµντιχο
Τραδιχιοναλµεντε α ιντερπρεταο εστ〈
λιγαδα αο ατο δε εξτραο δε χοντεδο δοσ
οβϕετοσ χογνιτιϖοσ. Χαρλοσ Μαξιµιλιανο,1 υµ
δοσ εξποεντεσ δεστα χονχεπο, λογο νο ινχιο
δο σευ χλ〈σσιχο Ηερµενυτιχα ε Απλιχαο δο
∆ιρειτο, α ρεσπειτο δα ιντερπρεταο ε απλιχα−
ο δο ∆ιρειτο, εσχρεϖε:
Ασ λεισ ποσιτιϖασ σο φορµυλαδασ εµ
τερµοσ γεραισ; ξαµ ρεγρασ, χονσολιδαµ πριν−
χπιοσ, εσταβελεχεµ νορµασ, εµ λινγυαγεµ
χλαρα ε πρεχισα, πορµ αµπλα, σεµ δεσχερ α
µινχιασ. ⊃ ταρεφα πριµορδιαλ δο εξεχυτορ α
πεσθυισα δα ρελαο εντρε ο τεξτο αβστρατο ε ο
χασο χονχρετο, εντρε α νορµα ϕυρδιχα ε ο φατο
σοχιαλ, ιστο , απλιχαρ ο ∆ιρειτο. Παρα χονσε−
γυιρ, σε φαζ µιστερ υµ τραβαληο πρελιµιναρ:
δεσχοβριρ ε ξαρ ο σεντιδο ϖερδαδειρο δα ρεγρα
ποσιτιϖα; ε, λογο δεποισ, ο ρεσπεχτιϖο αλχανχε,
α συα εξτενσο. Εµ ρεσυµο, ο εξεχυτορ εξτραι
δα νορµα τυδο ο θυε να µεσµα σε χοντµ:
 ο θυε σε χηαµα ιντερπρεταρ, ιστο , δετερµι−
ναρ ο σεντιδο ε ο αλχανχε δασ εξπρεσσ⌡εσ δο
∆ιρειτο.2
Σοβ εσσα περσπεχτιϖα, πορταντο, ο ιντρ−
πρετε δεσχοβρε ο χοντεδο δοσ οβϕετοσ, χοµο
σε εσσεσ φοσσεµ δοταδοσ δε υµ χοντεδο
οντολ⌠γιχο α εσπερα δο ιντρπρετε θυε, νο
προχεσσο3 ιντερπρετατιϖο, τραβαληαρια χοµο υµ
ινϖεστιγαδορ εµ βυσχα δο χοντεδο ρεχνδιτο
νο οβϕετο.
Α λινγυαγεµ, ε πρινχιπαλµεντε α µα−
νειρα χοµο ο χιεντιστα α χονχεβε, τεµ παπελ
δε δεσταθυε νο προχεσσο ιντερπρετατιϖο, ποισ,
νεστε χοντεξτο, ελα ποδε σερ µειο δε αχεσσο
◊ ρεαλιδαδε (ινστρυµεντο, πορταντο) ου ποδε
σερ α πρ⌠πρια ρεαλιδαδε εµ σι (λινγυαγεµ
χονστιτυιδορα δα ρεαλιδαδε).
Αντεσ δε αϖαναρ  ιντερεσσαντε δειξαρ
χλαρα α διστινο εξιστεντε εντρε λινγυαγεµ, λν−
γυα ε φαλα θυε, α δεσπειτο δε σερεµ νο⌡εσ χορ−
ρελατασ ε ινδισσοχι〈ϖεισ, νο σε χονφυνδεµ.
Λνγυα  υµ ινστρυµεντο δε χοµυ−
νιχαο, τρατα−σε δε υµ σιστεµα αρτιφιχιαλ
δε σιγνοσ,4 χριαδο πορ υµα δετερµιναδα
1. Χαρλοσ Μαξιµιλιανο, Ηερµενυτιχα ε Απλιχαο
δο ∆ιρειτο, 19α εδ., 14α τιρ., Ριο δε ϑανειρο, Φορενσε,
2009, π. 1.
2. Να µεσµα λινηα, ςιχεντε Ρ〈ο, ταµβµ εµ οβρα
χλ〈σσιχα να δουτρινα ναχιοναλ, φαλα εµ ιντερπρεταο χοµο
σενδο εστα ο προχεσσο απυραο δο χοντεδο: Α Ηερµε−
νυτιχα τεµ πορ οβϕετο ινϖεστιγαρ ε χοορδεναρ πορ µοδο
σιστεµ〈τιχο οσ πρινχπιοσ χιεντ χοσ ε λεισ δεχορρεντεσ,
θυε δισχιπλιναµ α απυραο δο χοντεδο, δο σεντιδο ε
δοσ νσ δασ νορµασ ϕυρδιχασ ε α ρεσταυραο δο χονχειτο
οργνιχο δο διρειτο, παρα ο εφειτο δε συα απλιχαο; α
Ιντερπρεταο, πορ µειο δε ρεγρασ ε προχεσσοσ εσπεχιαισ,
προχυρα ρεαλιζαρ, πρατιχαµεντε, εστεσ πρινχπιοσ ε εστασ λεισ
χιεντ χασ (...) (Ο ∆ιρειτο ε α ςιδα δοσ ∆ιρειτοσ, 5α εδ.
ανοτ. ε ατυαλ. πορ Οϖδιο Ροχηα Βαρροσ Σανδοϖαλ, Σο
Παυλο, Εδ. ΡΤ, 1999, π. 456).
3. Α αµβιγυιδαδε δα εξπρεσσο ιντερπρεταο
(δο τιπο, προχεσσο/προδυτο) νο πασσου δεσπερχεβιδα πορ
Παυλο δε Βαρροσ Χαρϖαληο, θυε ανοτου: Αντεσ, πορµ,
δε τοχαρ νεσσεσ δοισ ποντοσ, αξιοµασ θυε σο δε τοδο ε
θυαλθυερ εµπενηο ιντερπρετατιϖο, χρειο θυε σε αϕειτα αθυι
υµα αδϖερτνχια, θυε φαο υτιλιζανδο−µε δε υµ µενειο
δε Ρυι Βαρβοσα: ο ϖοχ〈βυλο ιντερπρεταο παδεχε, χοµο
ταντοσ ουτροσ, δα αµβιγυιδαδε προχεσσο/προδυτο, υµα
ϖεζ θυε αλυδε ◊ ατιϖιδαδε δε χονστρυο δε σεντιδο, πορ
υµα λαδο, ε δα πρ⌠πρια χοµπρεενσο, δε ουτρο (Παυλο
δε Βαρροσ Χαρϖαληο, ∆ιρειτο Τριβυτ〈ριο, Λινγυαγεµ ε
Μτοδο, 2α εδ., Σο Παυλο, Νοεσεσ, 2008, π. 193).
4. Σιγνο, πορ συα ϖεζ, εµ υµ σεντιδο αβσολυτα−
µεντε αµπλο, ποδε σερ χονχεβιδο χοµο τυδο αθυιλο θυε
RDT_118_COM AS FONTES_FINAL.indd 264RDT_118_COM AS FONTES_FINAL.indd 264 14/06/2013 19:55:1214/06/2013 19:55:12

Para continuar a ler

PEÇA SUA AVALIAÇÃO

VLEX uses login cookies to provide you with a better browsing experience. If you click on 'Accept' or continue browsing this site we consider that you accept our cookie policy. ACCEPT